Kurumsal değişim, güç mekanizmaları ve direniş taktikleri: Türk sağlık alanında bir araştırma

Abstract

Bu çalışma, 2003 sonrası Türk sağlık alanındaki kurumsal değişim sürecinde, Sağlık Bakanlığı ile Tabipler Odası ve sendikalar arasında yaşanan güç mücadelesinin zamanla nasıl bir seyir izlediğini ortaya koymayı amaçlamaktadır. Çalışmada, özel olarak değişen güç dengeleriyle beraber kurumsal girişimci olarak nitelenilecek AK Parti'li Sağlık Bakanlığının ne tür güç mekanizmalarına, muhalif aktörler olarak da Tabipler Odası ve sendikaların ne tür direniş taktiklerine başvurdukları anlaşılmaya çalışılmıştır. Bunun için doküman incelemeleri ve kurumsal aktör temsilcileri ile görüşmeler yapılmıştır. Elde edilen verilerin Lawrence vd.'nce (2001) tanımlanan güç mekanizmaları ve Della Porta ve Andretta (2002) tarafından açıklanan direniş taktiklerine göre sınıflandırılmasıyla, kullanılan güç mekanizmaları ve sergilenen direniş taktiklerinin güç dengelerine paralel olarak değiştikleri ortaya çıkmıştır. Araştırma bulguları, genel olarak, kurumsal girişimcinin güçlendikçe olaysal güç mekanizmalarından sistemik güç mekanizmalarına doğru, muhalif aktörlerin de, güç kaybettikçe şiddet seviyesi düşük direniş taktiklerinden şiddet seviyesi yüksek taktiklere doğru bir seyir izlediğini göstermektedir

This study aims to find out, during the institutional change occurred in the Turkish health care field, how the power struggles between the Ministry of Health as an institutional entrepreneur and the Turkish Medical Association as well as the Unions as opposing actors changed during the period of 2003-2014. The study specifically focused on understanding the kind of power mechanisms used by the Ministry of Health ruled by Justice and Development Party and the resistance tactics exhibited by both the Medical Association and Unions as opposing actors, along with changing power balances over years. For this purpose, we carried out document examinations and interviews. Categorizing the data based on power mechanisms identified by Lawrence et al. (2001) and resistance tactics described by Della Porta and Andretta (2002), we found out that the power mechanisms applied by the Ministry of Health and the resistance tactics displayed by opposing actors have changed in conjunction with the changing power levels and balances. The research results specifically show that institutional entrepreneur, as getting stronger in the field, would rather more systemic and less episodic mechanisms while opposing actors tended to display higher level intensity resistance tactics as they lose their power over years.