CEP TELEFONU BAĞIMLILIĞINDA AŞERME ÖLÇEĞİ’NİN TÜRKÇE UYARLAMASI: GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI

Abstract

Bu araştırmanın amacı, “Cep Telefonu Bağımlılığında AşermeÖlçeği”ni Türkçe’ye uyarlayarak ölçeğin geçerlik ve güvenirliğine ilişkinkanıtları incelemektedir. Orijinali İspanya’da geliştirilen ve sekizmaddeden oluşan ölçek öncelikle her iki dile hâkim üç alan uzmanınınve Türk diline hâkim bir uzmanın görüşlerinden yararlanılarak Türkçe’yeçevrilmiştir. Daha sonra 26 kişiye pilot uygulaması yapılan ölçekmaddeleri gerekli düzeltmelerle son halini almış ve 18-65 yaş aralığındayer alan 682 gönüllü katılımcıya basılı ve elektronik ortamdauygulanmıştır. Ölçeğin yapı geçerliğine ilişkin bulgular açımlayıcı faktöranalizi (AFA) ve doğrulayıcı faktör analizi (DFA) ile incelenmiştir. AFAsonuçları, uyarlaması yapılan ölçeğin orijinal faktör yapılanmasınauygun bir şekilde tek boyuttan oluştuğunu göstermiştir. DFA sonuçlarıda ortaya çıkan bu yapıyı doğrulamıştır. Ölçeğin geneli için CronbachAlpha güvenirlik katsayısı 0,881 olarak bulunmuştur. Ölçekten alınanpuanların yaş gruplarına yönelik analizleri sonucunda sırasıyla enyüksek ortalamaların 18-25 ve 36-45 yaş gruplarına ait olduğugörülmüştür. Araştırma sonuçları, Türkçe’ye uyarlanan ölçeğin geniş biryaş aralığındaki kişilerin cep telefonu bağımlılıklarını değerlendirmedekullanılabilecek geçerli ve güvenilir sonuçlar üreten bir ölçme aracıolduğunu göstermektedir. Cep Telefonu Bağımlılığında Aşerme Ölçeği’nipek çok cep telefonu bağımlılığı ölçeğinden farklı kılan başlıca özelliklerihitap ettiği geniş yaş aralığı ve cep telefonu bağımlılığında aşermeyi sekiz maddeden oluşan tek bir yapı altında ölçmesidir. Ölçeğin az sayıda vekısa ifadelerden oluşması uygulanabilirliği kolaylaştırmaktadır.

The aim of the present study is to adapt the Mobile Phone AddictionCraving Scale (MPACS) into Turkish and to examine the reliability andvalidity of the scale. The scale, which was originally developed in Spainand consists of 8 items in one dimension, has been translated intoTurkish by three academics who are expert on both languages. Anotherindependent expert from the Turkish language department analysed theinstrument in terms of clarity and readability. Later, the Turkish versionwas piloted by using mostly individual interviews with 26 participants.This pilot study was conducted to ensure the adequacy of the scalecontent to the Turkish context. The final version of the scale wasadministered to 682 volunteered respondents from 18 to 65 years of agevia paper and online questionnaires. The results of the exploratory andconfirmatory factor analyses supported the single factor structure of theoriginal scale. The internal consistency coefficient was computed as .881,which was similar to that of the original scale. The results of the studyrevealed that the Turkish form of MPACS is a valid and reliableinstrument that can be used to evaluate the problematic cell phone use.The few items on the MPACS, with its capability for measuring craving,differs it from other phone addiction scales.