MİCHEL FOUCAULT’NUN İKTİDAR VE ÖZNE KAVRAMLARINA BİR BAKIŞ: GÖZETİM TOPLUMU

Abstract

Foucault’nun iktidar ve özne arasındaki ilişkiyi her yerde ve her durumda oluşan bir olgusal kabulden yolaçıkarak açıklamış olması çalışmadaki temel çıkış noktasıdır. Foucault’ ya göre özne bireyden farklıdır veiçinde bulunduğu toplumun disiplinci -düzenleyici politikaları tarafından ehlileştirilmiştir. Çalışma öncelikleöznenin nasıl ortaya çıktığı, bireyden farklı yönlerinin neler olduğu ve özneyi özne konumuna getireniktidarın nasıl işlediğini ele almaktadır. Bu noktadan hareketle modern toplum içerisinde kendisini özgürbir karar veren olarak gören “özneleşmiş” bireyin aslında iktidar tarafından nasıl bir sarmal içerisindeyeniden üretildiği analiz edilmelidir düşüncesi çalışmanın temel amacını oluşturmaktadır. Bu analizinsorunsallaştırma ve sorgulama olduğunu dile getiren Foucaultcu bakış açısı, direniş hareketini göstererekiçinde bulunduğu iktidarı sorgulayan bireyin yeniden özneden dönüşümünü ele almaktadır. Bu direnişteentelektüelin rolüne vurgu yapan Foucault, entelektüel aracılığıyla öznenin gözetim toplumundan nasılkurtulacağının değerlendirmesini ortaya koymaktadır. Dolayısıyla bu çalışmada Foucaultcu bakış açısı ileiktidar, özne ve birey arasındaki ilişkinin nasıl işlediği üzerine bir okuma yapılmaktadır.

The starting point of this study is the Foucauldian’s conceptualization of the relation between power andsubject as n factual acceptance in anywhere and any situtation. According to Foucault, subject, which getsobeyed by the politics of disciplinary and regulatory whitin the society, is different than the agent. Thisstudy appraches how the subject is constructed, what are the differences from the agent and how thepower works for constructing the subject. Therefore, this study aims at analyzing the reconstruction of the“subjectified” agent, which sees itself as a free will, spirally by the power. The Foucauldian approachembodies that analyze as a problematization and questioning process, and points the reconstruction ofthe agent from the subject questioned the power. Foucault emphasizes the role of the intellectual in thatrevolution. It is executed how the subject is rescued from survelliance society by intellectual. Hence, in thisstudy it is revealed how the relationship of the power, the subject and the agent work with by Foucauldianperspective.